Op 18 juni is in het Koninklijk Eise Eisinga het ‘Charter Werelderfgoed’ ondertekend door gedeputeerde Klaas Fokkinga van de Provincie Fryslân , wethouder Caroline de Pee van de gemeente Waadhoeke en bestuurslid Jenny Schoute-Dirkx van het Planetarium.
Met de ondertekening van dit Charter is officieel de steun van de gemeente Waadhoeke en de provincie Fryslân voor de Werelderfgoednominatie van het Planetarium vastgelegd.
Volgens planning zal het nominatiedossier van het Eisinga Planetarium door de Nederlandse Staat in januari 2022 aan de UNESCO-commissie worden overhandigd. In het voorjaar van 2023 hoopt het Planetarium officieel op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO te worden bijgeschreven.
Foto: Het Charter wordt ondertekend door Klaas Fokkinga, Caroline de Pee en Jenny Schoute-Dirkx (foto: Joachim de Ruijter)
Achtergrondinformatie
UNESCO Werelderfgoed
Unesco is het meest bekend om het Werelderfgoedverdrag en de daarbij behorende Werelderfgoedlijst. Het verdrag uit 1972 heeft als doel om erfgoed dat van unieke en universele waarde is voor de mensheid, beter te kunnen bewaren voor toekomstige generaties.
Naast de bescherming die erfgoederen krijgen door plaatsing op de Werelderfgoedlijst bevordert deze status ook het wederzijds begrip tussen culturen. Niet elk werelderfgoed is per se mooi, maar alle zijn op een bepaalde manier uniek, van groot belang voor iedereen en onvervangbaar.
Inmiddels hebben 193 lidstaten het Werelderfgoedverdrag aanvaard. Nederland ondertekende het in 1992. De eerste Nederlandse inschrijving was Schokland in 1995. In Friesland zijn 1998 het Ir. D.F. Woudagemaal (Lemmer) en 2011 de Waddenzee UNESCO Werelderfgoed geworden.
Planetarium
Het te nomineren werelderfgoed bestaat uit het Planetarium dat in de jaren 1774-1781 in de voormalige woonkamer van Eise Eisinga is gebouwd: het Planetarium is onlosmakelijk verbonden met het woonhuis. Dit nauwkeurig bewegend model van het zonnestelsel, waarin zon, maan en planeten worden voorgesteld als houten bollen, beslaat het hele plafond en een deel van een wand. Het wordt aangedreven door een raderwerk, bestaande uit (voornamelijk) houten hoepels en ijzeren pinnen, dat verborgen zit tussen het plafond en de draagbalken van de bovenverdieping.
Ook de handschriften van Eise Eisinga, voor zover deze direct betrekking hebben op het Planetarium, maken deel uit van het erfgoed. Met name de handleiding voor het Planetarium, opgesteld door Eise Eisinga, is een onlosmakelijk attribuut.